PIGPD I Polska Izba Gospodarcza Przemysłu Drzewnego I drewno

Dlaczego ceny drewna rosną tak gwałtownie? Próba wyjaśnienia na przykładzie m.in. rynku niemieckiego

Przekroczony został próg 300 €/m³  drewna klejonego warstwowo EXW. Cena gotowego produktu (belki z drewna klejonego) wzrosła z 400 do prawie 600 euro/m³ we Włoszech i Niemczech w ciągu pół roku. Dla KVH oczekujemy 450 €/m³. Co się dzieje? Dlaczego sytuacja cenowa jest w tej chwili całkowicie poza kontrolą? Dlaczego jest tak, że to, co zostało uzgodnione w poniedziałek, często nie jest już aktualne w piątek? Dlaczego pomiędzy nimi jest różnica 50 €/m³?

 

 

W międzyczasie powstał jaskrawy rynek sprzedawców tarcicy. Często nieznana pozycja negocjacyjna sprawia, że niektórzy sprzedawcy przekraczają granicę ceny. Ceny kwartalne stały się czasami cenami tygodniowymi.

 

 

Oto próba wyjaśnienia:

 

  • Globalny popyt na tarcicę iglastą będzie wyższy niż produkcja w 2021 roku. Nie wszystkie regiony świata będą w stanie w pełni zaspokoić swoje zapotrzebowanie. Po raz pierwszy w historii zapotrzebowanie może przekroczyć 350 mln m3 rocznie.

 

  • W okresie zimowym przemysł drzewny przetrwał z bardzo niskim poziomem zapasów niemal na całym świecie, a w niektórych regionach występował wręcz niedobór drewna okrągłego. Tartaki mają niskie stany magazynowe, podobnie jak pośrednicy i przetwórcy. Zapasy są ograniczone w: Europie, USA i w Chinach. Jako przykład przeanalizujmy następujące zapytanie: Kanadyjska firma zajmująca się opakowaniami pyta o towary w niemieckim tartaku należącym do MŚP. Praktycznie we wszystkich asortymentach drewna występuje niewiarygodna dynamika rynku.

 

  • Osiągana cena 400-500 €/m3 w niemieckim tartaku ma ogromne konsekwencje dla przemysłu tartacznego w Europie Środkowej. W chwili obecnej profil przerobu skoncentrowany jest na wymogach klientów z rynku amerykańskiego. „Coraz mniej desek o grubości 17 mm ” – tak to ktoś ujął w zeszłym (Można dowolnie wstawić nazwy innych asortymentów: surowiec KVH, lub …)  Obecnie cena w USA wynosi 514 €/m3 loco niemiecki tartak, dokładnie rok temu było to 250 €/m3. Jeśli otrzymamy 500 €/m3 ex works za tarcicę nieobrobioną, to zmienia wiele układów cenowych.

 

  • W 2020 r. niemiecki eksport tarcicy iglastej do USA wzrósł zatem o 54 % do niecałych 2 mln m3. Cała Europa wysłała do Ameryki ponad 3,5 mln m3 tarcicy iglastej – towaru deficytowego.

 

  • Po wstrząsie wywołanym przez COVID-19 w I kwartale 2020 r., pod koniec III kwartału na całym świecie nastąpił gwałtowny wzrost równoczesnego popytu.

 

  • „Remont domu zamiast wakacji” sprawił, że rynek asortymentu DIY wzrósł masowo. W niemieckim handlu zagranicznym np. sprzedaż wyrobów ogrodowych wzrosła o +28 %, wyrobów struganych o 20 %, produktów wykończeniowych i podłóg o +12 %. Na całym świecie wszystkie asortymenty dla sektora DIY, outdoor odnotowały ogromny wzrost.

 

  • W poprzednich latach w Europie Środkowej pojawiło się wiele nowych produkcji CLT – to również znacząco zmieniło rynek tarcicy. Od 2010 produkcja tarcicy iglastej wzrosła w Niemczech (2010: 21,1 milionów m 3 ; 2020: około 25 mln m 3 ) i Austrii (2010: 9,8 mln m3; 2020: 10,3 mln m3) wzrosła łącznie „tylko” o 14 %. Według badania Holzkuriera, produkcja CLT w tych dwóch krajach potroiła się w tym samym okresie – z 340 000 m 3 w 2010 r. do nieco ponad 1 mln m 3 w 2020 r. Już samo to powoduje ogromną zmianę w przepływie tarcicy . Przykładowo: do wyprodukowania tego 1 miliona m3 wyrobów CLT potrzeba co najmniej 1,25 miliona m3 tarcicy.

 

  • Przedsiębiorcy drzewni, którzy wcześniej mogli polegać na swoich dostawach, teraz widzą, że jest to zagrożone. Również dlatego, że np. skandynawski przemysł drzewny znajduje więcej lukratywnych możliwości sprzedaży w USA i Chinach, niż w Europie Środkowej.

 

  • Środkowoeuropejscy przedsiębiorcy drzewni weszli w nowy rok z najwyższym poziomem zamówień, ale też z poziomem zapasów poniżej średniej. Rzeczywiste zwiększenie produkcji nie jest już możliwe w wielu sektorach (np. KVH), moce produkcyjne są często na granicy możliwości lub brakuje materiałów i/lub personelu.

 

  • Nawet Chiny powoli zwracają się ku budownictwu ekologicznemu – symbolizować to będą Zimowe Igrzyska Olimpijskie w 2022 roku. W Chinach w tym roku ponownie wzrośnie popyt na tarcicę z drewna iglastego. W 2021 roku może to być 70 mln m3, w 2022 roku już 75 mln m3. Dodatkowo: Chiny będą musiały zaakceptować znacznie wyższe ceny tarcicy z drewna iglastego w tym roku, aby być w pełni zaopatrzone.

 

  • Standardowy obieg drewna zmienia się również z powodu stopniowo wprowadzanego przez Rosję zakazu eksportu kłód, który dotyka przede wszystkim Chiny, Finlandię i kraje bałtyckie.

 

  • Obecny regionalny i sezonowy niedobór drewna okrągłego zmienia również zasady obrotem tarcicy. Na przykład w południowej Austrii samowystarczalne przedsiębiorstwa drzewne zwykle muszą kupować towary do własnego przetworzenia, co ma skutki ponadregionalne. Nawet krótkotrwałe przestoje (np. Mosser Holzindustrie po pożarze), jednorazowe zdarzenia (np. zawalenie się dachu Brüder Theurl), przebudowy (np. zakład BSH Pfeifer-Group, Imst) nie mogą być natychmiast zrekompensowane przez inne przedsiębiorstwa, w przeciwieństwie do lat poprzednich.

 

  • W związku z napiętą sytuacją podażową, nabywcy mają tendencję do składania wielu zamówień („ktoś to dostarczy”). W niektórych przypadkach popyt jest w ten sposób przeszacowany. Istnieje ryzyko tworzenia się bańki zamówień.

 

  • W 2021 roku w europejskim budownictwie drewnianym i prefabrykowanym istnieje ogromny popyt (mimo Lockdownu, 14% wzrostu sprzedaży niemieckiego budownictwa drewnianego w 2020 roku; grudzień 2020 do grudnia 2019: +42%).

 

  • Każdy kto przegapił podwyżki cen, zostanie „zasypany” zamówieniami. I odwrotnie: jeśli płaci się zawyżone ceny obronne, planowane programy dostaw wymykają się spod kontroli.

 

 

Źródło: Holzkurier , autor: Gerd Ebner